ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ های گندم نان پاییزه

نویسندگان

رعنا نادری زرنقی

گروه به نژادی و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز. رضا فتوت

استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

چکیده

تنش خشکی عامل اصلی کاهش عملکرد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک می­ باشد. در این مطالعه، گروه­ بندی تحمل به خشکی 19 ژنوتیپ گندم متعلق به سه گروه حساس، بینابین و متحمل تحت سه شرایط آبیاری (عادی، تنش متوسط و تنش شدید) با استفاده از برخی صفات زراعی و فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به خشکی، از طریق تجزیه ­ی خوشه­ ای به روش upgma مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار پیاده شد و صفات ارتفاع بوته، وزن تر بوته، طول سنبله اصلی، طول ریشک، وزن خشک بوته، عملکرد دانه و محتوی نسبی آب برگ ژنوتیپ­ ها اندازه ­گیری شدند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش خشکی اثر معنی ­داری بر تمامی صفات مورد مطالعه، به ­جز طول ریشک، داشت. تنش خشکی موجب کاهش در اکثر صفات مورد اندازه­ گیری گردید و بیشترین کاهش در عملکرد دانه دیده شد. تجزیه ­ی خوشه­ ای ژنوتیپ ­های مورد مطالعه را در هر دو شرایط تنش، در سه گروه قرار داد. به ­طوری­ که ژنوتیپ ­های 15، 13، 12، 16 و 17 در شرایط تنش شدید خشکی در اکثر صفات مورد مطالعه میانگین کمتری را به خود اختصاص دادند. نتایج گروه­ بندی در شرایط تنش شدید خشکی نشان داد که خوشه ­بندی گروه دوم و سوم با نتایج برخی از تحقیقات پیشین مطابقت کامل داشته ولی در خوشه اول سه مورد عدم مطابقت با معرفی اولیه دیده شد. لذا، در شرایط تنش شدید خشکی گروه­ بندی اولیه، به ­خصوص در مورد اکثر ژنوتیپ­ های حساس و متحمل، صادق است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی ژنوتیپ¬های گندم نان از لحاظ تحمل به خشکی

به منظور شناسائی ارقام مقاوم به خشکی 29 ژنوتیپ گندم به عنوان فاکتور رقم و تیمارهای آبیاری و عدم آبیاری به عنوان فاکتور آبیاری در یک طرح اسپلیت بلوک در 3 بلوک در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران مورد کشت قرار گرفتند. همبستگی ضعیف و غیرمعنی¬داری (35/0=r) بین عملکرد در شرایط تنش خشکی( ) و نرمال رطوبتی( ) نشان داد که بین عملکرد در دو شرایط دیم و آبی همبستگی وجود ندارد. برای شناسائی ژنوتیپ¬های م...

متن کامل

ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های گندم نان، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 90-1389مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، 14 شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل به تنش (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، تحمل (TOL)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین ه...

متن کامل

ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های گندم نان، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 90-1389مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، 14 شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل به تنش (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، تحمل (TOL)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین ه...

متن کامل

ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های گندم نان، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 90-1389مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، 14 شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل به تنش (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، تحمل (TOL)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین ه...

متن کامل

ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های گندم نان، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 90-1389مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، 14 شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل به تنش (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، تحمل (TOL)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
اکو فیزیولوژی گیاهان زراعی

جلد ۱۰، شماره ۴(۴۰) زمستان، صفحات ۹۴۵-۹۵۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023